Ben je vermoeid en vind je het niet evident om te focussen? Malen er afmattende gedachten door je hoofd? Heb je het moeilijk om in slaap te vallen? En wanneer je wakker schiet ‘s nachts, komen er dan honderden gedachten in je hoofd? Hoog tijd om je gepieker een flinke STOP toe te roepen!
Leuk in theorie, maar hoe pak je dat aan in de praktijk? We lichten alvast een tipje van de sluier.
Wat niet helpt om te stoppen met piekeren
Als je graag wil stoppen met piekeren, moet je vooral niet hardnekkig beginnen duwen tegen elke piekergedachte die je opmerkt. Hoe meer je namelijk de piekergedachten probeert buiten te blokken, hoe sterker ze komen opzetten. Wat ook niet helpt, is jezelf vertellen dat je niet mag piekeren. Zowel preventief als op het moment zelf, zal dat net nog meer piekergedrag in de hand werken.
Om te voorkomen dat je gaat piekeren over het piekeren zelf, en om verwarring rond de vraag ‘hoe stop ik hier nu mee?’ voor te zijn, delen we graag enkele praktische tips die echt kunnen helpen.”
Observeer je piekergedrag
Breng in kaart wanneer en waar je piekert. Piekeren is immers een gewoonte en die zijn ook meestal te koppelen aan bepaalde plaatsen. Steken piekergedachten vaak de kop op wanneer je in bed kruipt? Verander dan je bedritueel eens. Slaat het piekeren toe op het toilet? Voorzie leuke lectuur die je kan afleiden. Word je midden in de nacht wakker met piekergedachten? Probeer ze dan even te noteren. Zo kan je je brein gerust stellen dat er met je bedenkingen iets zal gedaan worden op een meer geschikt moment om over een oplossing na te denken.
Gun jezelf (afgebakende) piekertijd
Stoppen met piekeren is een proces waarin je jezelf tijd en leermomenten moet durven gunnen. Een gezond leerproces bestaat uit babysteps die je stapje voor stapje dichter bij jouw piekervrij bestaan brengen. Het is dan ook belangrijk dat je genuanceerd en realistisch aan dat verhaal begint. In plaats van radicaal van veel gepieker naar een absoluut piekerverbod te gaan, kan je veel gezonder jezelf duidelijk afgebakende piekertijd gunnen verspreid over de dag. Geef jezelf bijvoorbeeld even 10 minuutjes om volop te piekeren en plan daarna een volgend piekermomentje in. Wanneer opkomende gedachten tussen twee piekersessies opduiken, kan je deze ‘doorverwijzen’ naar het volgende geplande vergadermoment met jezelf.
Het mooie is dat piekergedachten vaak verstillen wanneer je hen een stem geeft, dus door het piekeren te accepteren op welbepaalde momenten stel je vaak vast dat er net op dat ogenblik precies niets is om over te piekeren. Stoppen met piekeren begint dus contradictorisch genoeg met het toe te laten. Geef ruimte aan de gedachten die je nu vaak geïrriteerd probeert weg te duwen. Wees wat minder streng voor jezelf en gun jezelf een beetje piekertijd!
Omdenken
Wanneer je meer zicht hebt op de thema’s waarover je je vaak zorgen maakt, kan je ook een positieve impact hebben op je favoriete pieker-onderwerpen door de omdenken strategie.
Hoe pak je dat aan? Bedenk positieve alternatieven voor de negatieve gedachten die bij je opkomen. Je piekergedachten zijn vaak gebaseerd op veronderstellingen die misschien niet helemaal correct zijn of informatie die onvolledig was, maar die je brein op de meest negatieve manier invult. Wanneer je piekert over een toekomstige gebeurtenis, speelt alles zich op dit moment nog steeds enkel af in je hoofd. En de sleutel? Jij hebt absolute controle over de afloop van die scenario’s in jouw hoofd.
Een voorbeeldje: Wat als je bij die belangrijke presentatie morgen inderdaad even niet zou weten wat gezegd? Wat als je zou verstijven wanneer je vooraan staat? Zou iedereen je dan daadwerkelijk gaan uitlachen? Ben je daar zeker van? Is het niet evenzeer mogelijk dat je collega’s misschien niet eens merken dat je zo zenuwachtig bent? Misschien denken ze dat je simpelweg nog niet begonnen bent aan je verhaal? Misschien dat een vriendelijk gezicht in het publiek je aanmoedigt en steunt in je opdracht.
Neem je lijst van enkel negatieve verhaallijnen en doemscenario’s en bedenk minstens evenveel of meer zonnigere alternatieven. Die zijn op dit moment trouwens even plausibel. Niemand weet hoe het morgen daadwerkelijk gaat aflopen, maar het haalt je wel even uit de negatieve piekerspiraal.
Stuur je piekergedachten op reis
Blijft eenzelfde gedachte steeds weer opnieuw in je brein opduiken? Probeer eens een visualisatietechniek: Je kan je bijvoorbeeld voor de geest halen dat je je gedachten laat wegdrijven op een dartelend blaadje in een beekje of mee met de wolken. Doorbreek de gewoonte om te piekeren en ervaar onmiddellijk effect op je piekergedrag.
Werk op een fysieke manier aan je mentale welzijn
Piekeren blijft zelden beperkt tot je hoofd. Het zet stresshormonen in werking die voelbaar worden in je lichaam: gespannen spieren, een verhoogde hartslag of vermoeidheid zijn vaak signalen. Gelukkig kan je ook fysiek aan de slag om je mentale welzijn te ondersteunen. Beweging en sport helpen niet alleen om die opgebouwde stress te ontladen, maar geven je ook een natuurlijke boost in energie en veerkracht. Zelfs een korte wandeling of een paar stretchoefeningen kunnen al een verschil maken.
Praat tegen jezelf zoals je tegen een vriend(in) zou praten
Een simpele maar krachtige techniek om piekergedachten te verzachten, is de manier waarop je met jezelf spreekt. Probeer eens te praten tegen jezelf in de tweede of derde persoon. Zeg bijvoorbeeld: “Dit voelt nu groot, maar jij weet hoe je ermee omgaat.” Of “Stap voor stap, Sarah. Je hoeft het niet allemaal tegelijk op te lossen.”
De scherpe toon van onze innerlijke criticus zouden we nooit gebruiken als we een vriend(in) troosten of ondersteunen. Hoe gek het ook klinkt, door jezelf letterlijk op afstand toe te spreken activeer je het deel van je brein dat je ook gebruikt wanneer je een ander helpt. Je stapt als het ware even uit je emotionele tunnelvisie en maakt ruimte voor meer mildheid, helderheid en oplossingsgericht denken. Zo transformeer je je innerlijke criticus stilaan een innerlijke coach.
Maak een mentale tijdreis
Wanneer je gedachten blijven hangen in wat mis kan gaan, helpt het om even mentaal uit te zoomen. Stel jezelf de vraag: “Hoe denk ik hier volgende maand of volgend jaar op terug?” Of: “Heb ik al eerdere situaties doorstaan die ook lastig leken, maar uiteindelijk goed kwamen?” Deze mentale tijdreis naar de toekomst of naar het verleden kan helpen om je zorgen in perspectief te plaatsen. Wat nu overweldigend lijkt, voelt vaak een stuk kleiner wanneer je het bekijkt vanop wat meer afstand. Door jezelf eraan te herinneren dat moeilijke momenten voorbijgaan, versterk je je veerkracht en kalmeer je het piekerbrein.
Rituelen als rustbrengers
Heb je al gemerkt dat je plots begint op te ruimen wanneer je hoofd vol zit? Dat is geen toeval. Eenvoudige repetitieve handelingen zoals opruimen, schoonmaken, een vaste ochtendroutine of zelfs een to-do lijstje maken, bieden structuur en rust en geven je brein het gevoel van controle terug. Ze zorgen voor houvast wanneer je hoofd overloopt. Of het nu gaat om je bureau organiseren, een kopje thee zetten op een vast moment of een avondwandeling voor het slapengaan: die kleine gewoontes geven ankerpunten die je helpen om uit je hoofd en terug in het nu te komen.
Verder lezen?
Deze boeken zijn echte aanraders:
Berthold Gunster – Huh?! De techniek van het omdenken
Ethan Kross – Het stemmetje in je hoofd
Inspiratie rond positiviteit en veerkracht op de werkvloer?
Voor medewerkers: “Stimuleer een positieve mindset”
Je moet niet altijd en overal positief zijn, maar met een realistisch-optimistische kijk op de realiteit kom je wel een eind verder. Je fysieke en mentale gezondheid gaan erop vooruit, je zelfvertrouwen neemt toe en je stressniveau daalt. En het goede nieuws? Iedereen kan dit leren! In deze sessie helpen we je het mechanisme van de mindset ontcijferen en boosten we je positiviteit en optimisme.
Voor iedereen: “Helemaal vitaal: Over energie, motivatie en veerkracht”
Het gevoel van ‘alles aankunnen’, ‘het onder controle hebben’ en ‘goed in je vel zitten’ kent iedereen. Met gemak verzetten we twee keer zoveel werk. Hoe kom je in zo’n optimale motivatie terecht? In deze sessie ontdek je hoe het gekeugen werkt en krijg je tips en technieken om energieker aan het werk te gaan.
Voor leidinggevenden: “Tips en technieken voor een positief werkklimaat – zelfs als niet alles perfect is!
In deze sessie kom je te weten hoe je positiviteit en optimisme in je team kan stimuleren. We gaan dieper in op hoe je als leidinggevende de gemoedstoestand en het welzijn van individuen en teams kan beïnvloeden dankzij principes zoals random acts of kindness en een heleboel praktische tips voor de dagelijks werkomgeving.
Wil je inzetten op een positieve en mensgerichte bedrijfscultuur?
Check dan zeker ons aanbod!
