In de allereerste aflevering van de gloednieuwe Try a Different Angle podcast ontdek je meer over de achtergrond en het persoonlijke verhaal van Tryangle co-founders Kim Hilgert en Griet Deca.
Aan elke gast in onze podcast leggen we een aantal stellingen voor. Onze gasten mogen er dan eentje uitkiezen die hen aanspreekt of waar ze het graag over willen hebben. In de aflevering “een blik achter de schermen bij Tryangle” koos Kim de stelling “Burn-out is voor mietjes”.
Je leest in dit blogartikel meer over het verhaal van Kim en haar kijk op burn-out. Ze geeft tevens enkele krachtige tips om met een burn-out om te gaan.
Over Kim Hilgert
De missie van Kim als Chief Happiness Officer, corporate well-being expert en welzijnstrainer is om mensen terug in hun kracht zetten. Kim is tevens co-founder van Tryangle Happiness & Well-Being at Work.
Ze vertaalt haar interesses en achtergrond in hands-on toepassingen op de werkvloer: van het uittekenen van een welzijn- of werkgelukbeleid, samenwerking met preventieadviseurs, vertrouwenspersonen, HR-professionals en teamleaders als consultant/trainer tot persoonlijke begeleiding van leidinggevenden en medewerkers als trainer/coach. Ze schreef samen met Griet Deca het boek ‘Werken aan Werkgeluk’ en is ook mede-initiatiefneemster van de Week van het Werkgeluk in België, een jaarlijkse themaweek om werkgeluk de normaalste zaak van de wereld te maken
De burn-out spiraal
Waarom ik deze stelling koos? Een aantal jaren geleden werd ik zelf geconfronteerd met een burn-out. En ik beschouw mijzelf dus niet als een mietje 😊. Burn-out wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een overmaat aan engagement. Het gaat dan vaak om mensen die te veel en te goed willen doen en dit te lang proberen volhouden.
Heel wat jaren geleden startte ik met veel idealisme en een grote dosis positieve energie aan mijn toenmalige job in het onderwijs. Ik ging Frans geven – nu niet bepaald het meest sexy onderwerp – en ik wilde het zo aanpakken dat mijn leerlingen stuk voor stuk gemotiveerd en blij in de klas zouden zitten.
Maar die leerlingen zaten daar natuurlijk helemaal niet op te wachten. En hoe meer inspanningen ik leverde om toch goed voorbereid te zijn, en hoe meer extraatjes ik uitzocht om het leuker te maken, hoe minder dat allemaal uithaalde.
Vroeg of laat bots je dan tegen de grenzen van je mentaal en fysiek welzijn. In eerste instantie is het niet eenvoudig om dat te beseffen en te erkennen dat het niet meer gaat. Ik moet toegeven dat ik ook eerst nog een periode van ontkenning heb doorgemaakt. Ik hield bij hoog en bij laag vol dat er geen probleem was. Ik bleef maar bijkomende projecten aanvaarden en zei steeds “Dat kan er ook nog wel bij!”. Ook al merkte mijn omgeving ondertussen wel aan mijn gedrag dat er iets niet helemaal klopte, ik was vooral gefocust op het feit dat ik mij geëngageerd had voor een project en ik wilde daar absoluut niet op terugkomen want ik wilde niemand teleurstellen.
Uiteindelijk zat er niets anders op dan bepaalde projecten een tijd los te laten om mezelf terug op mijn plooi te laten komen. Burn-out is dus niet iets eendimensionaal, maar eerder een combinatie van meerdere factoren. En het is al zeker niet voor mietjes, want het zijn net de straffe mensen met een heel groot plichtsbesef die blijven doorgaan en de anderen niet willen in de steek laten.
De kracht van burn-out
Gelukkig heb ik mijn kracht ondertussen al lang weer teruggevonden, en ook al zou ik absoluut nooit meer naar die periode terug willen, ik heb er wel heel wat uit geleerd. Dat is trouwens iets wat we graag willen doorgeven aan de collega’s in ons eigen team waar wij dagelijks mee samenwerken, maar ook aan onze aan onze klanten die voor allerlei problematieken bij ons terecht komen: Een burn-out hoeft geen eindpunt te zijn – au contraire! Het hoeft geen probleem te zijn dat je met een burn-out geconfronteerd bent, maar het is een signaal dat je kan en moet durven aangrijpen om er daarna sterker uit te komen.
Om een paar concrete tips te noemen op basis van de dingen die ik uit mijn burn-out heb geleerd:
Tip #1 Het belang van pauze en rust
In de eerste plaats is het enorm belangrijk om tijdig rust te nemen, voldoende pauzes in te lassen en ontspanning in te bouwen. Dat is niet altijd zo eenvoudig, want soms ben je zodanig gefocust op hoeveel je nog te doen hebt en omdat het je allemaal niet goed meer lukt, ga je enkel nog meer tijd investeren en proberen presteren om dan toch maar te compenseren wat eigenlijk niet meer lukt. Dat werkt enorm contraproductief. Zeker wanneer je ervan overtuigd bent dat je geen tijd heb om te pauzeren, is het dubbel zo belangrijk om jezelf voldoende pauze en ontspanning te gunnen. Of zoals een Zen-uitdrukking het zo mooi stelt: “Je moet 20 minuten mediteren per dag. Tenzij je te druk bezig bent. Dan moet je een uur durven mediteren.”
Tip #2 Nee durven zeggen
Een tweede belangrijke tip is durven nee te zeggen. Dat blijkt voor mij nog altijd niet eenvoudig gezien mijn karakter, maar het is wel enorm belangrijk. Hoe geëngageerd je ook bent, en hoe leuk het voorstel ook is dat je krijgt, je hoeft echt niet op alles altijd ja te zeggen.
De gemiddelde Vlaming heeft wel vaker een zorgzaam karakter, wat op zich heel mooi is. We willen graag zorg dragen voor anderen, maar we vergeten vaak zorg te dragen voor onszelf. Het concept van assertiviteit is op de ene plek ook al wat beter ingeburgerd is dan op de andere. Zelfs in Vlaanderen zie je al heel wat verschillen ontstaan tussen bijvoorbeeld Antwerpen of Limburg of West-Vlaanderen, maar ook binnen bedrijfsculturen zijn er grote verschillen.
Voor wie wat vaker nee zou willen zeggen, heb ik nog deze tips:
– Schakel over van het idee dat je overal ja moet op zeggen – of dat een verzoek meteen moet ingewilligd worden – naar een andere aanpak: Wanneer je “nee” zegt, bouw dan een aantal opties in. Of voeg er een vraag aan toe. Toets af bij de ander hoe dringend het verzoek precies is. Zo kom je vaak te weten dat het niet nu meteen hoeft maar dat eind van de week ook perfect ok is. Of geef aan dat een specifiek verzoek niet echt haalbaar is voor jou, maar stel een alternatieve oplossing voor.
– Besef dat een nee aan de ander vooral ook een ja aan jezelf is. Dit is echter niet altijd makkelijk om te doen: durven toegeven aan onszelf wat we echt nodig hebben, en dat ook benoemen naar de buitenwereld toe. Het vergt daarnaast ook veel moed en doorzettingsvermogen om te durven aangeven dat het niet meer gaat of dat je een grens bereikt hebt. Maar het kàn. Daar ligt trouwens voor jezelf als medewerker een grote rol, want dit gaat over zelfzorg en grenzen stellen. Maar anderzijds is er ook zeker een belangrijke rol weggelegd voor teamleiders, managers en organisaties om een omgeving en kader te scheppen waar dit wel mogelijk is. Dit is een sterk preventief mechanisme om medewerkers tegen een potentiële burn-out te helpen beschermen.
Tip #3 Ken je energiegevers en energievreters
Tot slot nog een laatste tip: Ga regelmatig na wat jou energie geeft. Waar word jij blij van? Wat neemt je energie weg? Een burn-out kan soms ook leiden tot mooie inzichten en heel wat kleine – en grote – veranderingen teweeg brengen. Ik ben bijvoorbeeld niet meer teruggekeerd naar het onderwijs. Ik heb de balans opgemaakt en beseft dat er enkele hele grote energievreters waren en te weinig energiegevers.
Het is een gekend struikelblok, maar de administratie en planlast in het onderwijs was voor mij bijvoorbeeld een praktische realiteit die niet echt geholpen heeft. In elke job zijn er wel operationele taken die erbij horen of processen en procedures die de boel vertragen of zwaarder maken. Dat betekent niet dat iedereen dan maar ontslag moet nemen, maar het kan sowieso al een goed idee zijn om het bespreekbaar te maken. Durf het voorleggen aan je leidinggevende.
Als teamleader, ga in gesprek met je medewerkers en onderzoek hoe je als organisatie procedures een beetje efficiënter kan maken. Hoe kan je dat administratieve deel dat in elke job aanwezig is, zo klein mogelijk maken zodat medewerkers zich kunnen bezighouden met wat echt telt? Of wie weet is er wel een collega die net wél houdt van administratie en hier voldoening uit haalt en kan je de taakverdeling herbekijken? Voor iedere medewerker is het belangrijk dat zijn of haar talenten, drijfveren, motivatie en ‘why’ het grootste deel kunnen blijven uitmaken van de dagtaak, om een positieve balans te kunnen blijven ervaren.
In de waan van de dag en in de snelheid van alle to do’s die op ons te liggen wachten doen we vaak maar gewoon verder met wat we altijd gedaan hebben. Het kan een interessante oefening zijn om af en toe eens stil te staan en te kijken “Waarom doen we wat we doen en zijn er manieren om dit aan te pakken of te verbeteren?”.
Mijn Quote
We vragen aan onze podcast gasten wat hun favoriete quote is en waarom. Kim koos voor “Wat je aandacht geeft, groeit” en ze vertelt waarom ze dit zo’n sterke stelling vindt.
“Ik ben ervan overtuigd dat als je het positieve meer benadrukt en je bewust meer aandacht geeft aan wat er echt belangrijk is – en die dingen waarvan je wil dat ze groeien – dat net die elementen zullen mee evolueren en beter worden.
Ons brein is er niet op voorzien om bewust positieve aandacht te geven. We focussen doorgaans meer op wat fout (kan) lopen, dus hier moet je echt wel actief mee aan de slag gaan om op positieve aspecten in te zetten.”
Wil jij graag te gast zijn in onze podcast?
Ken jij een organisatie of ben jij actief in een bedrijf die werken aan welzijn op het werk en werkgeluk? Wil je een fantastisch initiatief delen? Elk idee is welkom! Dus nodig ons uit en we komen heel graag op gesprek.