Tevreden? Mooi. En nu aan het werk.
“Als mensen niet klagen, zullen ze wel tevreden zijn.” Het zou zomaar in een HR-handboek van de jaren ’90 kunnen staan. En toch leeft die aanname vandaag nog hardnekkig verder op de werkvloer.
Is werktevredenheid echt het hoogste wat we mogen nastreven? Spoiler alert: volmondig nee. Jobtevredenheid is een comfortabele zetel, maar zelden het pad naar bevlogenheid, verbondenheid of duurzaam werkgeluk.
Tevredenheid zegt iets over hoe mensen zich nu voelen in hun context. Maar welzijn en werkgeluk gaan over hoe goed mensen functioneren en floreren op langere termijn.
De (te) lage lat van tevredenheid
Tevreden medewerkers op het werk is waardevol, laat dat duidelijk zijn. Volgens de klassieke werktevredenheidsmodellen zoals Herzberg’s tweefactorentheorie draagt het elimineren van ontevredenheid (zoals slechte werkomstandigheden of onduidelijke leiding) bij aan een minimum aan werkvreugde. Maar tevredenheid is daarmee vooral een afwezigheid van frustratie, geen aanwezigheid van inspiratie.
Onderzoek van Gallup (2025) toont dat slechts 21% van de werknemers wereldwijd écht geëngageerd is, terwijl tot 62% zich “gewoon tevreden” noemt. In België is de situatie nog zorgwekkender: slechts een schamele 10% van de medewerkers echt gemotiveerd, met een grote middenmoot van 74% die wel gewoon ‘aanwezig’ is, maar niet echt productief. Het verschil? Tevreden werknemers komen werken. Bevlogen werknemers brengen verandering, innovatie en impact.
Wetenschap aan het woord: wat zegt de psychologie?
Psycholoog Martin Seligman, pionier in de positieve psychologie, maakt in zijn PERMA-model duidelijk onderscheid tussen plezier en betekenis. Tevredenheid bevindt zich aan de kant van comfort en plezier. Prima voor een Netflix-avond, maar niet echt voldoende voor duurzame motivatie of mentale veerkracht. Voor echte groei en gedijen op de werkvloer zijn betrokkenheid (engagement), relaties, zingeving en prestaties cruciaal.
Ook Deci & Ryan’s zelfdeterminatietheorie (bevestigt dit: mensen bloeien pas echt op wanneer hun drie psychologische basisbehoeften worden vervuld:autonomie, verbondenheid en competentie. Tevredenheid zonder die groeibronnen? Dat is als een kamerplant op kunstlicht: het ziet er wel groen uit, maar het mist echte levenskracht.
De gevaren van tevredenheid als eindhalte
Het grootste risico van enkel streven naar tevredenheid? Zelfgenoegzaamheid. Wanneer organisaties tevredenheid meten als KPI en daar blijven hangen, missen ze de kans op groei, innovatie en employee experience 2.0. Of zoals een HR-manager ooit verzuchtte: “We doen alles goed, maar het lijkt alsof niemand echt sprankelt.”
En sprankel is precies wat medewerkers zoeken. Zeker jongere generaties verwachten meer dan een goede stoel en een fruitmand. Ze zoeken purpose, groeikansen, waardering, en – jawel – af en toe een uitdaging die hen doet vloeken én glunderen tegelijk.
Wat dan wel? Een cultuur van betekenis en beweging
Bedrijven die floreren, mikken op meer dan tevredenheid. Ze vertrekken van werktevredenheid als fundament en creëren daarbovenop een cultuur waarin feedback een gesprek is, geen enquête. Waar leidinggevenden niet alleen tevredenheid meten, maar ook nieuwsgierigheid, leerhonger en teamenergie. Een omgeving waar mensen zich veilig voelen om hun stem te laten horen, fouten te maken en hun ideeën te delen. En waar ‘hoe voel je je echt?’ even belangrijk is als ‘ben je tevreden?’.
Een leidinggevende hoeft dus geen goochelaar te zijn, maar wel een nieuwsgierige gids: wat leeft er echt onder de oppervlakte? Waar zit rek? Waar is goesting? Wordt er gelachen? Wordt er gespard? Zijn er ideeën die botsen én samen verder groeien?
Conclusie: laat tevredenheid het vertrekpunt zijn, niet de eindhalte
Dus ja, tevreden medewerkers is mooi, maar het is slechts het begin. Vier die tevredenheid zoals je de start van een wandeltocht viert: met goesting, een duidelijke kaart, en het besef dat het beste nog moet komen. Het echte werkgeluk ligt in de reis die er nog af te leggen valt: . Stap voor stap op weg naar een doel en genietend van alles dat op het pad komt. Werkgeluk en engagement is geen toeval, maar het resultaat van visie, durf en – laat ons eerlijk zijn – af en toe een flinke portie trial & error. En laat dat nu net de magie zijn.